Ορλάντο– θεατρική προσέγγιση αναλογίου, βασισμένη στη διασκευή του Darryl Pinckney
Διαβάζει η Ρούλα Πατεράκη
Στο πλαίσιο του φεστιβάλ WOW – Women of the World
4-7 Απριλίου 2025 στο ΚΠΙΣΝ
Την Παρασκευή 4 Απριλίου στις 20.00, στο πλαίσιο του φεστιβάλ WOW – Women of the World Athens 2025, παρουσιάζεται στον Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) o θεατρικός μονόλογος Ορλάντο, βασισμένος στη διασκευή του κορυφαίου μυθιστορήματος της Βιρτζίνια Γουλφ από τον Darryl Pinckney, σε μετάφραση Θανάση Χατζόπουλου. Πρόκειται για μία νέα προσέγγιση αναλογίου στο έργο, από την κορυφαία Ελληνίδα σκηνοθέτιδα, Ρούλα Πατεράκη. Επί σκηνής μαζί της θα είναι ο μουσικός Νίκος Βελιώτης.
Η Ρούλα Πατεράκη, μία από τις πιο διακριτές και διακεκριμένες παρουσίες της ελληνικής θεατρικής σκηνής, ξανασυναντιέται σήμερα με τη Βιρτζίνια Γουλφ και παρουσιάζει ένα σκηνοθετημένο αναλόγιο, ειδικά για το φεστιβάλ WOW Athens 2025. Η πρώτη της σκηνοθεσία στο έργο ήταν το 1998, στο Απλό Θέατρο, σε μια παράσταση με τη Μάνια Παπαδημητρίου που άφησε εποχή.
Ερωτικό μυθιστόρημα, υπαρξιακή αναζήτηση, φεμινιστικός συλλογισμός, έργο φαντασίας ή μαγικού ρεαλισμού, σάτιρα, ακόμα και έργο πολιτικό έχει χαρακτηριστεί, από την πρώτη του έκδοση -το 1928- έως και σήμερα, το αριστούργημα της Βιρτζίνια Γουλφ, Ορλάντο – Μια βιογραφία. Το πολυεπίπεδο αυτό μυθιστόρημα αναγνωρίζεται, ομόφωνα, ως το πλέον εμβληματικό πάνω στην έννοια της ρευστότητας του φύλου και ως τέτοιο, εδώ και εκατό σχεδόν χρόνια, δεν έχει πάψει να απασχολεί αναγνώστες και μελετητές, προσφέροντας, παράλληλα, ανεξάντλητα ερεθίσματα στις εικαστικές τέχνες, τη φωτογραφία, τη μόδα, τον κινηματογράφο και το θέατρο.
«Ο καθένας από εμάς κουβαλάει όλα τα φύλα», δήλωνε η Βιρτζίνια Γουλφ. Ο ήρωάς της ξεκινά το ταξίδι του από την ελισαβετιανή Αγγλία, ως δεκαεξάχρονος γοητευτικός νεαρός και καταλήγει μία θελκτική, απελευθερωμένη τριανταεξάχρονη γυναίκα στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη διάρκεια αυτών των 400 σχεδόν ετών, θα βιώσει το ερωτικό πάθος, την προδοσία, θα ζήσει μεγαλοπρεπώς ως πρόξενος στην Κωνσταντινούπολη, θα ξυπνήσει ως γυναίκα και θα ζήσει με μία φυλή Τσιγγάνων στα βάθη της Τουρκίας, θα επιστρέψει στην Αγγλία, όπου θα απολαμβάνει τον έρωτα και με τα δύο φύλα, ενώ ως Λαίδη Ορλάντο θα παντρευτεί έναν Λόρδο.
Πρόκειται για ένα έργο-βαθύ στοχασμό πάνω στη ρευστότητα του φύλου και την ανθρώπινη ταυτότητα και που η Γουλφ δήλωνε πως έγραψε σαν «παρεκτροπή» στο έργο της, αφιερώνοντάς το στην ερωμένη της, Βίτα Σάκβιλ-Γουεστ. Ο ήρωας/Η ηρωίδα επιλέγει να ζήσει με γνώμονα την εμπειρία και τη συνείδηση. Μέσα από αλλεπάλληλες μεταμορφώσεις του προσώπου, των εποχών και όσων το περιβάλλουν, αναζητά και, τελικά, βιώνει την ευτυχία πέρα από κάθε όριο. Η συγγραφέας καταργεί τις έννοιες του φύλου και του χρόνου, για να αναρωτηθεί πόσο θαυμάσια θα μπορούσε να είναι η ζωή αν έλειπαν τα στεγανά που μας ορίζουν.
Το Ορλάντο, θεωρείται δικαίως ένα έργο-σταθμός, με ανεξάντλητες ερμηνείες και τεράστια επιρροή όχι μόνο στους ομότεχνους της Γουλφ, αλλά και σε όλες τις τέχνες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η ομώνυμη ταινία της Sally Potter με πρωταγωνίστρια την Tilda Swinton (1992), οι έντονες επιρροές στις φωτογραφίες της Cindy Sherman και της Annie Leibovitz, οι ευθείες αναφορές σε σύγχρονα έργα όπως στο installation MS Orlando της εικαστικού Trisha Baga (2015), ενώ θεματικές εκθέσεις που αναδεικνύουν τη διαχρονική επιρροή του έργου ήταν η “Orlando at the Present Time”, που διοργανώθηκε στο Charleston (άλλοτε έδρα του Κύκλου του Bloomsbury, στον οποίο ανήκε και η Γουλφ) με αφορμή τα 90 χρόνια του Orlando (2018) και η φωτογραφική έκθεση “Orlando”, που επιμελήθηκε η Tilda Swinton στη Νέα Υόρκη (2019). Στο θέατρο, τη σκηνική εκδοχή των Robert Wilson και Darryl Pinckney, ερμήνευσαν μεταξύ άλλων η Isabelle Hupert (1993) και η Miranda Richardson (1996). Το 2010 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η διασκευή της Αμερικανίδας συγγραφέως Sarah Ruhl, ενώ πιο πρόσφατα, το 2022, η Emma Corin αποθεώθηκε ως Orlando στο Garrick Theatre του Λονδίνου. Στη χώρα μας, το έργο έχουν μεταφέρει στο θέατρο πολλοί σκηνοθέτες, μεταξύ των οποίων ο Σταύρος Τσακίρης, η Λίλλυ Μελεμέ, ο Νίκος Καμτσής και η Ιώ Βουλγαράκη, η οποία επιμελήθηκε και τη σκηνοθεσία της ανάγνωσης της Λυδίας Φωτοπούλου, στη σειρά του ΚΠΙΣΝ «Πρόσωπα του ήρωα: Αναγνώσεις».
Βιρτζίνια Γουλφ, Ορλάντο
θεατρικός μονόλογος, βασισμένος στη διασκευή του Darryl Pinckney
Διαβάζει η Ρούλα Πατεράκη.
Μετάφραση
Θανάσης Χατζόπουλος
Προσέγγιση Αναλογίου
Ρούλα Πατεράκη
Μουσικός
Νίκος Βελιώτης
Ρούλα Πατεράκη | σύντομο βιογραφικό σημείωμα
Η Ρούλα Πατεράκη εμφανίστηκε στη σκηνή από την ηλικία των 10 ετών, ως παιδί-θαύμα του θεάτρου. Πρωτοπόρος στα θεατρικά πράγματα της Θεσσαλονίκης, μετεγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1987 και είναι μία από τις ελάχιστες γυναίκες της εποχής της που διακρίθηκε ταυτόχρονα ως σκηνοθέτις και ως ηθοποιός. Σπουδαία δασκάλα του θεάτρου, τολμηρή σκηνοθέτις και ηθοποιός μοναδικής σκηνικής ευφυΐας και σπάνιου καθολικού θεατρικού αποτυπώματος, έχει διαγράψει μία δυναμική πορεία, με παραστάσεις που άφησαν εποχή στο σύγχρονο ελληνικό θέατρο.
Η Ρούλα Πατεράκη έχει αναμετρηθεί πολλές φορές με τη φόρμα του μονολόγου, τόσο ως σκηνοθέτις όσο και ως ηθοποιός, με εμβληματικές παραστάσεις που αψηφούν το εμπόδιο του φύλου. Ανάμεσα σε αυτές, ξεχωρίζουν η μεταμφίεσή της σε Μαρσέλ Προυστ, για μια ιδιαίτερη παρουσίαση του έργου του, ο μονόλογος Ο ανιψιός του Βίτγκενσταϊν του Τόμας Μπέρνχαρντ, Ο Φιλόσοφος του Γιάννη Πάνου, για τον οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Ερμηνείας Κάρολος Κουν 2006, και, πιο πρόσφατα, η δραματουργία και η σκηνοθεσία του Νίκη, απόψε στο πάρτι, η ερμηνεία της στο κορυφαίο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη Ουρανός κατακόκκινος στο Φεστιβάλ Αθηνών, η ανάγνωση της Έρημης Χώρας του T.S. Eliot στην Ελευσίνα, αλλά και μια θεατρική ανάγνωση του Κεφαλαίου του Μαρξ.
INFO
Βιρτζίνια Γουλφ, Ορλάντο
Παρασκευή 4 Απριλίου 2025, 20:00
Φάρος ΚΠΙΣΝ
Λεωφ. Συγγρού 364, Καλλιθέα
Εισιτήρια: Γενική είσοδος 12€, μειωμένο 8€
Η εκδήλωση δεν εντάσσεται στο WOW Festival Pass 2025.
Προπώληση:
- Ηλεκτρονικά στον ιστότοπο ticketservices.gr
- Τηλεφωνικά στο τηλέφωνο της Ticket Services 210 7234567
- Στο εκδοτήριο της Ticket Services (Πανεπιστημίου 39, Αθήνα)
Θα υπάρχει διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.
Μέγας Δωρητής ΚΠΙΣΝ: Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ)
Mεγάλος Χορηγός WOW Athens 2025: Uber
Σε συνεργασία με το British Council.
Το φεστιβάλ WOW Athens 2025 πραγματοποιείται με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω του Προγράμματος «Αττική» 2021-2027.
Mείνετε συντονισμένοι/ες για περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη σελίδα του WOW Athens στο Instagram @wow_athens καθώς και στην ιστοσελίδα του ΚΠΙΣΝ snfcc.org.
