Στην τραγωδία του Σοφοκλή, «Φιλοκτήτης», ο μύθος αντανακλάται στο σήμερα. Ο Οδυσσέας και ο νεαρός γιος του Αχιλλέα, Νεοπτόλεμος, επιχειρούν να εξαπατήσουν τον εγκαταλελειμμένο επί δέκα χρόνια στη Λήμνο, Φιλοκτήτη, τραυματισμένο στο σώμα και στην ψυχή, αποκομμένο από τους συντρόφους του, όχι γιατί δεν ήταν χρήσιμος αλλά γιατί, προσωρινά, δεν βόλευε. Στόχος, να κλέψουν το περίφημο τόξο του προκειμένου να καταφέρουν να αλώσουν τη Τροία.
Δύο εκπρόσωποι της παλαιάς γενιάς. Ο ένας, εκτός κόσμου, αποκλεισμένος, πιστός στις έννοιες της ουτοπίας και του επιθυμητού και ο άλλος, ταυτιζόμενος με τις έννοιες του ρεαλισμού και του πολιτικού εφικτού. O καθένας µε τον τρόπο του προσπαθεί να πάρει µε το μέρος του τον εκπρόσωπο της νεότερης γενιάς.
Υπάρχουν έργα, τα οποία, αν και γράφτηκαν πριν από αιώνες, μοιάζουν να μας κοιτούν στα μάτια, να μιλούν για τη μοναξιά, την προδοσία, τη σύγκρουση, το χρέος, την ανάγκη για υπέρβαση.
Τελικά, πόσο απέχει , η τραγωδία του Φιλοκτήτη από τη δική μας σημερινή πολιτική πραγματικότητα;
Ο πολυσχιδής ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιώργος Κιμούλης, καλεσμένος στην εκπομπή “Ο επισκέπτης της έβδομης μέρας” του Δημήτρη Τζιβελέκη στο ραδιοφωνικό στούντιο του Αθήνα 9.84, με αφορμή την παράσταση «Φιλοκτήτης» την οποία σκηνοθετεί αλλά και πρωταγωνιστεί μαζί με τους Δημήτρη Γκοτσόπουλο και Θοδωρή Κατσαφάδο, μίλησε-μεταξύ άλλων- για τα διαχρονικά μηνύματα του έργου, την προσπάθεια της παλαιότερης γενιάς να καθοδηγήσει τη νεότερη αλλά και για την αντίληψη που υπάρχει σε ένα κομμάτι της σημερινής κοινωνίας ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» .
Επίσης αναφέρθηκε, στην εξαπάτηση που προβάλλεται ως εργαλείο πολιτικής, στους νέους που αισθάνονται αποκλεισμένοι από το πολιτικό σύστημα και αδιαφορούν αλλά και στην τέχνη η οποία «δεν μιλάει στους πολλούς, ούτε στους λίγους, μιλάει πάντα στον καθένα χωριστά».
«Ο Φιλοκτήτης του χθες και του σήμερα»
«Υπάρχουν πολλοί ”Φιλοκτήτες” στην ελληνική κοινωνία. Αν κάναμε μια αναγωγή στο σήμερα, θα χαρακτήριζα τον ήρωα του Σοφοκλή ως μια από τις προδομένες περιπτώσεις στο χώρο της Αριστεράς. Έναν εκπρόσωπο της παλαιάς γενιάς, προδομένο από τους ίδιους τους συντρόφους του. Απέναντί του βρίσκεται ένας άλλος εκπρόσωπος της ίδιας γενιάς, ο Οδυσσέας, ο οποίος υιοθετεί τον φιλελεύθερο τρόπο σκέψης και λειτουργίας ενός κοινωνικού χώρου, τον ρεαλισμό. Αυτοί οι δύο, συγκρούονται μεταξύ τους, πιστεύοντας ότι μπορούν να καθοδηγήσουν τη νεότερη γενιά την οποία εκπροσωπεί ο Νεοπτόλεμος ο οποίος, όμως, αδιαφορεί για το γενικό καλό. Τον ενδιαφέρει μόνο η προσωπική του επιτυχία , ακόμα και αν χρειάζεται να πατήσει επί πτωμάτων για να την κατακτήσει. Είναι ένας εν δυνάμει δολοφόνος. Αυτό το χαρακτηριστικό του, είναι προϊόν του τρόπου με τον οποίο η παλαιότερη γενιά διαμόρφωσε τον εκπρόσωπο της νέας γενιάς. Η ευθύνη είναι της παλαιάς γενιάς και του τρόπου με τον οποίο λειτουργούσε, ελπίζοντας ότι οι νεότεροι, βλέποντας αυτή τη σύγκρουση, θα ακολουθήσουν έναν από τους δύο δρόμους. Όμως, στην εποχή μας, η νέα γενιά, επιλέγει το δρόμο της αδιαφορίας».
«Οι πολιτικοί θεωρούν ότι η χώρα τους ανήκει»
«Δεν είναι κάτι καινούριο όλο αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας, η τραγωδία στα Τέμπη και η προσπάθεια συγκάλυψης, η ασυδοσία, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Όλα αυτά, εδράζονται στην αντίληψη που έχουν οι πολιτικοί ότι η χώρα τους ανήκει και πως όλοι εμείς , είμαστε δικοί τους φιλοξενούμενοι. Θεωρούν ότι μπορούν να κάνουν τα πάντα, να μπαζώσουν, να κλέψουν, ξεχνώντας ότι έχουν αναλάβει μια θέση και εκπροσωπούν εμάς. Έχει διαλυθεί πλήρως ο κοινωνικός ιστός. Δεν είναι οι πολιτικοί, ιδιοκτήτες αυτού του κράτους, εμείς είμαστε, οι πολίτες».
«Αντίσταση στην ασυδοσία»
«Στον Φιλοκτήτη, η λογική του Οδυσσέα προκειμένου να νικηθεί η Τροία, είναι ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, κάτι που ως νοοτροπία, δεν απέχει και πολύ από τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα. Από τη στιγμή που κάποιοι πιστεύουν ότι η χώρα ανήκει σε αυτούς, είναι αναμενόμενο να λειτουργούν με ασυδοσία η οποία οδηγεί σε όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα. Υπάρχει ένα μέρος των πολιτών που αντιστέκεται σε όσα συμβαίνουν. Η πραγματική αντίσταση είναι να απαγορεύσουμε την ασυδοσία. Όμως, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί μόνο μέσω των εκλογών, κάθε τέσσερα χρόνια. Χρειάζεται καθημερινή πάλη απέναντι σε εκείνους που πιστεύουν ότι τους ανήκει η χώρα και οι πολίτες της. Αν δεν ξεπεράσουμε αυτή τη νοοτροπία, το μέλλον θα είναι ακόμα πιο ζοφερό».
«Να υπάρχει σύζευξη του ατομικού με το συλλογικό»
«Το ίδιο το σύστημα, ο φιλελεύθερος τρόπος σκέψης, έπεισε πολύ κόσμο ότι το ατομικό με το συλλογικό είναι δύο έννοιες που συγκρούονται, ότι η συλλογικότητα καταστρέφει την ατομικότητα. Όμως, δεν υπάρχει πιο ανόητη σκέψη. Πρέπει να υπάρξει σύζευξη του ατομικού με το συλλογικό. Το μελλοντικό πολιτικό αίτημα των ανθρώπων πρέπει να συνίσταται στο να είναι ατομικά συλλογικοί, χωρίς αυτό να αποτελεί αντίφαση».
«Δεν κρίνω πρόσωπα αλλά ιδεολογίες»
«Δεν τοποθετώ απέναντί μου πρόσωπα αλλά ιδεολογίες, τρόπους σκέψης και πολιτικής. Δεν με ενδιαφέρει να στιγματίσω ή να επιτεθώ σε κάποιον πολιτικό μου αντίπαλο. Η όποια σύγκρουσή μου, είναι προς την πολιτική που εκφράζει κάποιος και όχι ως προς το πρόσωπο».
«Η σύγχρονη κοινωνία απομονώνει τους ανθρώπους»
«Ο σύγχρονος τρόπος λειτουργίας της κοινωνίας, προσπαθεί να απομονώσει κάποιους ανθρώπους, χωρίς να τους παρέχει -ως οφείλει- το ελάχιστο της ισονομίας. Είναι η νέα τάση να αποφασίζουν κάποια κέντρα εξουσίας ποιοι αξίζει να ζουν και ποιοι όχι, ένας καινούριος τρόπος στοχασμού στο πλαίσιο της νεκροπολιτικής. Αυτό είναι ότι πιο απάνθρωπο υπάρχει και το βιώνουμε και στην περίπτωση της Γάζας, με τον χυδαιότερο τρόπο».
«Η διαγραφή του παρελθόντος είναι εγκληματική για το μέλλον»
«Η ζωή μας, είναι μια ιχνηλασία. Πατάμε πάνω στον τόπο που μας έχει μοιραστεί για να τοποθετήσουμε σε αυτή την άμμο τα δικά μας ίχνη. Όμως, για να μην αποπροσανατολιστούμε, πρέπει να πατήσουμε στα ίχνη των παλαιότερων, όχι για να τα ακολουθήσουμε πλήρως αλλά για να έχουμε ένα σημείο εκκίνησης .Η διαγραφή του παρελθόντος είναι εγκληματική για το μέλλον της νεότερης γενιάς η οποία λειτουργεί ως …ορφανή».
Ακούστε ολόκληρη την εκπομπή ΕΔΩ
