Στην Άγκυρα αναμένεται ο Γερμανός καγκελάριος Φριντριχ Μερτς ενώ εντείνονται οι διαβουλεύσεις στην Ευρώπη για τον ρόλο της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας και τη νέα γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου.
Μετά από τη συμφωνία Βρετανίας – Τουρκίας για τα 20 μαχητικά Eurofighter Typhoon, η επίσκεψη του Μερτς είναι κρίσιμη για να ολοκληρώσει το Βερολίνο την προσέγγιση του σχετικά με το άνοιγμα του Λονδίνου προς την Άγκυρα και να θέσει τις βάσεις μιας νέας, πιο ρεαλιστικής ευρωτουρκικής προσέγγισης.
Το ζήτημα των επιστροφών μεταναστών αποτελεί το βασικό αντικείμενο των συνομιλιών του Μερτς με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Γερμανία αναζητεί μια νέα συμφωνία τύπου «EU-Turkey deal» για να περιορίσει τις μεταναστευτικές ροές προς το έδαφός της και να επιταχύνει τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών.
Στο Βερολίνο γνωρίζουν ότι χωρίς συνεργασία με την Άγκυρα, δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματικός έλεγχος στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης — και ο Μερτς το θεωρεί πολιτικό στοίχημα για την κυβέρνησή του.
Το δεύτερο κομμάτι των συζητήσεων αφορά το deal των Eurofighter Typhoon καθώς η Γερμανία ενδιαφέρεται να δει τις λεπτομέρειες της συμφωνίας μιας και έχει ρόλο στο κονσόρτσιουμ του Eurofighter . Η στάση του Βερολίνου θα είναι πιο προσεκτική, πιο θεσμική. Μην περιμένουμε την ίδια “ευκολία” συμφωνιών όπως στη συνάντηση Στάρμερ – Ερντογάν. Οι τόνοι θα είναι σαφώς πιο χαμηλοί» μιας και η γερμανική βιομηχανία προσβλέπει στα οικονομικά οφέλη της συνέργειας με την τουρκική αμυντική βιομηχανία, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αναβαθμιστεί με τα Bayraktar, τα Hürjet και τα Altay.
Το τρίτο ζήτημα στην ατζέντα αφορά το ευρωπαϊκό ταμείο αμυντικής πολιτικής SAFE (Strategic Armament for Europe), στο οποίο η Τουρκία επιδιώκει να συμμετάσχει.
Όπως εξηγούν αναλυτές, ο Μερτς θέλει να μπει η Τουρκία στο SAFE, όχι μόνο για πολιτικούς λόγους, αλλά για να εξασφαλίσει συνέργεια μεταξύ γερμανικών και τουρκικών εταιρειών και να τους κρατήσει στο δικό του «άρμα». Άλλωστε, αυτήν τη στιγμή η Άγκυρα συνεργάζεται πολύ στενά με την Ιταλία και την Ισπανία – όχι με τη Γερμανία. Η είσοδος της Τουρκίας στο SAFE, ωστόσο, προϋποθέτει ομοφωνία όλων των κρατών-μελών, με την Ελλάδα να έχει καταστήσει σαφές ότι θα μπλοκάρει τη συμμετοχή της Άγκυρας αν δεν αρθεί το casus belli.
«Δεν είναι μυστικό ότι το Βερολίνο τάσσεται υπέρ της στενής συνεργασίας μεταξύ ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε χθες ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Μάιερ, και δεν απέκλεισε το θέμα να συζητηθεί και κατά την επικείμενη αύριο συνάντηση του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στην ‘Αγκυρα.
«Το SAFE είναι ένα θέμα το οποίο έχει ήδη τεθεί σε πολλά επίπεδα και σχήματα, θα το χαρακτήριζα άρα εύλογο ως θέμα συζήτησης» στη συνάντηση του καγκελάριου Μερτς με τον Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ο κ. Μάιερ και, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη γερμανική θέση στο ζήτημα, σημείωσε ότι «δεν είναι μυστικό ότι τασσόμαστε υπέρ της στενής συνεργασίας μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ» και παρέπεμψε στις αυριανές συνομιλίες για περισσότερες πληροφορίες.
Με αφορμή τον εορτασμό των 102 ετών από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, ο εκπρόσωπος ερωτήθηκε επίσης εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θεωρεί δημοκρατία την Τουρκία, αλλά περιορίστηκε να αναφερθεί σε έναν «σημαντικό εταίρο» για τη Γερμανία, επισημαίνοντας ότι ήταν σημαντικό για τον καγκελάριο να πραγματοποιήσει νωρίς στη θητεία του την πρώτη του επίσκεψη στην Τουρκία.
Επιστολή του Γερμανο-Ελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου στον Μερτς
Να ξεκαθαρίσει στην Τουρκία ότι η Γερμανία ενδιαφέρεται για μια εποικοδομητική, αλλά βασισμένη σε αρχές, εταιρική σχέση -όχι για μια σχέση που βασίζεται σε απειλές, πολιτική ισχύος ή επιλεκτική ερμηνεία του νόμου- ζητά με επιστολή του από τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς εκ μέρους του Γερμανο-Ελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου (DHW) ο πρόεδρός του, Φαίδων Κοτσαμπόπουλος, ενόψει της αυριανής συνάντησής του με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα.
«Η ελληνική κοινότητα στη Γερμανία ανησυχεί για την κλιμακούμενη ρητορική της Άγκυρας, η οποία απειλεί ανοιχτά γειτονικά κράτη με “στρατιωτική δράση”», αναφέρεται στην επιστολή και τονίζεται ότι «σαφή λόγια προειδοποίησης από το Βερολίνο, δεν θα ενίσχυαν μόνο την εμπιστοσύνη στην εξωτερική πολιτική της Γερμανίας, αλλά και το αίσθημα ασφάλειας των χιλιάδων πολιτών ελληνικής καταγωγής που ζουν και εργάζονται εδώ και συμβάλλουν στην οικονομία μας».
«Ανησυχούμε για τις εξελίξεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου, της περιφερειακής σταθερότητας και του αμοιβαίου σεβασμού. Η συνεχιζόμενη κατοχή ευρωπαϊκού εδάφους στη βόρεια Κύπρο, η στρατιωτική παρουσία σε περιοχές της Συρίας και η απόρριψη της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) από την Τουρκία είναι παραδείγματα που επιδεινώνουν τις εντάσεις στην περιοχή και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη», επισημαίνει ο κ. Κοτσαμπόπουλος και περιγράφει ως «εξίσου προβληματική» τη στάση της Τουρκίας έναντι του Ισραήλ και οργανώσεων που χαρακτηρίζονται ως τρομοκρατικές στην Ευρώπη και σε μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας.
Ερωτηματικά υπάρχουν ακόμη, σύμφωνα με τον Γερμανο-Ελληνικό Επιχειρηματικό Σύνδεσμο και σχετικά με την αξιοπιστία και την ικανότητα της Τουρκίας να εκπληρώσει τις συμμαχικές της υποχρεώσεις στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής.
«Το χρηματοδοτούμενο από τη Ρωσία έργο του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στο Ακούγιου, κοντά στη βάση του ΝΑΤΟ στο Ιντσιρλίκ, υπογραμμίζει τους στενούς δεσμούς με τα ρωσικά συμφέροντα και προκαλεί ανησυχία για την ασφάλεια και πέρα από την περιοχή. Ρωσικοί πύραυλοι SS-400 εξακολουθούν να βρίσκονται σε τουρκικό έδαφος», τονίζεται.
«Σας ενθαρρύνουμε να υιοθετήσετε στις συνομιλίες σας μια σαφή θέση, βασισμένη σε αξίες. Το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο σεβασμός των διεθνών συμφωνιών και οι σχέσεις καλής γειτονίας αποτελούν αδιαπραγμάτευτα θεμέλια για οποιαδήποτε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα η Γερμανία φέρει ιδιαίτερη ευθύνη από αυτή την άποψη, τόσο ως έντιμος μεσολαβητής όσο και ως φωνή που επιμένει σε σαφείς αρχές», τονίζουν οι συντάκτες της επιστολής.
Στο ίδιο πνεύμα, η οργάνωση Human Rights Watch κάλεσε χθες τον καγκελάριο Μερτς να λάβει κατά την επίσκεψή του «σαφή θέση» για την κατάσταση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία και να αναφερθεί στο «έλλειμμα δημοκρατίας» στη χώρα.
