Οι ενισχυτικές δόσεις των εμβολίων Covid-19 παρέχουν σημαντική αύξηση της ανοσιακής προστασίας στους πλήρως εμβολιασμένους έναντι του κινδύνου βαριάς νόσου, νοσηλείας και θανάτου, κάτι που ισχύει ιδιαίτερα για τις αναμνηστικές δόσεις με mRNA εμβόλια (Pfizer/BioNTech και Moderna). Αυτό επιβεβαιώνει μια νέα μεγάλη βρετανική επιστημονική έρευνα, η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα σχετικά με την επίδραση της τρίτης δόσης επτά εμβολίων (εξετάστηκαν επίσης τα εμβόλια AstraZeneca, Johnson & Johnson, Novavax, Valneva και Curevac ως ενισχυτικές δόσεις).
Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι η μαζική χορήγηση τρίτων δόσεων, χάρη στη μεγάλη αύξηση των αντισωμάτων που επιφέρει, θα βάλει φραγμό και στη νέα παραλλαγή Όμικρον του κορωνοϊού, κάτι που όμως μένει να φανεί. Η τυχαιοποιημένη μελέτη COV-Boost, με επικεφαλής τον καθηγητή ανοσολογίας Σολ Φάουστ του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, η οποία έγινε σε διάφορους συνδυασμούς εμβολίων σε 2.878 εθελοντές άνω των 30 ετών και δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», βρήκε ότι οι αναμνηστικές δόσεις έξι εκ των εμβολίων βελτίωσαν σημαντικά την ανοσία στα άτομα που είχαν αρχικά εμβολιαστεί με Pfizer/BioNTech, ενώ και τα επτά αύξησαν την ανοσία σε όσους είχαν αρχικά κάνει δύο δόσεις AstraZeneca.
Από όλα τα διαθέσιμα εμβόλια κατά του κορωνοϊού, τα mRNA εμβόλια είναι αυτά που παράγουν την μεγαλύτερη αύξηση των αντισωμάτων, όταν χορηγούνται 10-12 εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση. Μια τρίτη δόση Pfizer/BioNTech ή Moderna επιφέρει πολύ αποτελεσματική ενίσχυση τόσο των επιπέδων αντισωμάτων όσο και της ανοσίας σε επίπεδο Τ-κυττάρων (μεταξύ άλλων κατά της παραλλαγής Δέλτα), τα οποία παράγουν μια δεύτερη γραμμή άμυνας μετά τα αντισώματα, άσχετα με το αν κάποιος είχε προηγουμένως εμβολιαστεί με mRNA εμβόλιο ή με AstraZeneca.
Όσοι έκαναν εμβόλιο Pfizer μετά από δύο δόσεις AstraZeneca (κάτι που αφορά πολλούς ανθρώπους και στην Ελλάδα), ένα μήνα μετά είχαν επίπεδα αντισωμάτων περίπου 25 φορές υψηλότερα. Όσοι έκαναν ξανά Pfizer μετά από δύο δόσεις Pfizer, είχαν αύξηση αντισωμάτων κατά τουλάχιστον οκτώ φορές.
Η πιο ισχυρή ενισχυτική πλήρης δόση ήταν με εμβόλιο Moderna: όταν αυτό έγινε μετά από δύο δόσεις AstraZeneca, αύξησε τα αντισώματα κατά 32 φορές, ενώ όταν έγινε μετά από δύο δόσεις Pfizer, αύξησε τα αντισώματα κατά 11 φορές (σε μερικές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, η ενισχυτική δόση Moderna είναι μισή).
Όταν η ενισχυτική δόση γίνεται με AstraZeneca, Johnson & Johnson, Novavax ή Curevac, τα επίπεδα αντισωμάτων αυξάνονται αλλά σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τα mRNA εμβόλια. Η τρίτη δόση με Valneva αυξάνει τα αντισώματα σε όσους είχαν αρχικά εμβολιαστεί με AstraZeneca, αλλά όχι σε εκείνους που είχαν κάνει εμβόλιο Pfizer.
Η μελέτη, που έγινε πριν την εμφάνιση της νέας παραλλαγής Όμικρον, δεν βρήκε ζητήματα ασφάλειας από την τρίτη δόση, ενώ οι όποιες παρενέργειες ήταν συνήθως ήπιες (κόπωση, πόνος στο κεφάλι ή στο σημείο της ένεσης, συχνότερα στους νεότερους). Τα ευρήματα της νέας μελέτης συνηγορούν υπέρ της σμίκρυνσης του διαστήματος ανάμεσα στη δεύτερη και στην τρίτη.
Επίσης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ενισχυτική δόση με Pfizer θα μπορούσε να είναι ακόμη και μισή, αφού διαπιστώθηκε ότι η μισή τρίτη δόση Pfizer αυξάνει τα επίπεδα αντισωμάτων κατά σχεδόν 17 φορές σε όσους είχαν πλήρως εμβολιαστεί με AstraZeneca και κατά έξι τουλάχιστον φορές σε όσους είχαν πριν κάνει δύο δόσεις επίσης Pfizer.
