Η Εθνική Πινακοθήκη υποδέχεται τον Απρίλιο και το Πάσχα με νέες εκθέσεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα τόσο στο Κεντρικό Κτήριο, όσο και στα Παραρτήματα.
Ο μήνας αυτός θα έχει την ταυτότητα που δίνουν τα χρώματα των έργων του Τέτση με αφορμή τη μεγάλη αναδρομική έκθεση που εγκαινιάζεται στο Κεντρικό Κτήριο. Το πρόγραμμα παραμένει πλούσιο με διαφορετικά εκπαιδευτικά εργαστήρια και ξεναγήσεις στις περιοδικές εκθέσεις και στην Εθνική Γλυπτοθήκη, με μία ξεχωριστή μουσική εκδήλωση στο Παράρτημα της Σπάρτης αλλά και μια έκθεση φωτογραφίας και προβολή ντοκιμαντέρ στο Παράρτημα του Ναυπλίου. Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα και επισκεφτείτε την ΕΠΜΑΣ.
Εθνική Πινακοθήκη – Κεντρικό Κτήριο
Παναγιώτης Τέτσης – Η εμμονή του βλέμματος
Με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του Παναγιώτη Τέτση, η Εθνική Πινακοθήκη εγκαινιάζει στις 10 Απριλίου, στις 7.30 μμ, στο χώρο των περιοδικών εκθέσεων, αίθουσα «Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός», μεγάλη αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο έργο του.
Ο Π. Τέτσης, ζωγράφος, χαράκτης, δάσκαλος, ακαδημαϊκός, ο οποίος είχε διατελέσει Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, υπήρξε από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που με το έργο και τη διδασκαλία τους διαμόρφωσαν την Ελληνική μεταπολεμική ζωγραφική.
Στόχος της έκθεσης είναι όχι μόνο να παρουσιάσει την καλλιτεχνική πορεία του καλλιτέχνη αλλά και να εστιάσει στην ιδιαίτερη «ματιά» με την οποία, δίνοντας έμφαση στο φως και το χρώμα, πραγματεύεται τα θέματά του.
Η Λαϊκή αγορά και η Ύδρα αποτελούν μια εισαγωγή για τον επισκέπτη στον κόσμο του Π. Τέτση. Ακολουθεί μια κατάδυση στο έργο του. Θεματικές ομάδες, οι οποίες δεν χαρακτηρίζονται από μια χρονολογική συνέχεια, διαδέχονται η μία την άλλη προκειμένου να αποκαλύψουν στον θεατή το εικαστικό ιδίωμα του καλλιτέχνη, τον τρόπο με τον οποίο παρατηρεί τον κόσμο γύρω του και τον μετουσιώνει σε έργο τέχνης, πίνακα, χαρακτικό, υδατογραφία, παστέλ. Καθώς όμως γνωρίζουμε τον ιδιαίτερο κόσμο του Π. Τέτση, αντιλαμβανόμαστε ότι οι θεματικές ενότητες, πολλές φορές, συμπίπτουν και με χρονολογικές. Για μεγάλα χρονικά διαστήματα, που διαρκούν και τέσσερα αν όχι περισσότερα χρόνια, μελετάει, σχεδόν εμμονικά, ένα συγκεκριμένο θέμα. Δημιουργούνται «σειρές», «ενότητες», όπως οι ποδοσφαιριστές, οι κήποι, οι μπαλκονόπορτες, οι καρέκλες, τα ναυπηγεία, τα τοπία της Σίφνου, η λαϊκή αγορά, τα τραπέζια, τα τοπία της Ύδρας, οι βάρκες, οι θάλασσες, τα πορτραίτα των φίλων, οι νεκρές φύσεις, τα πεύκα και τέλος τα βράχια της Ύδρας. Οι ζωγραφικές αυτές σειρές πλαισιώνονται και με άλλα μέσα, όπως μελάνια, χαρακτικά, ακουαρέλες γιατί θεωρεί ότι πρόκειται για συγκοινωνούντα δοχεία και με τον τρόπο αυτό του δίνεται η δυνατότητα να δει το αποτέλεσμα που θέλει να καταλήξει από πολλές οπτικές γωνίες.
Στην έκθεση παρουσιάζονται 160 έργα, τα περισσότερα πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, ακουαρέλες, παστέλ. Στο μεγαλύτερο μέρος προέρχονται από τις δωρεές του καλλιτέχνη από το 1997 μέχρι το 2015 στην Εθνική Πινακοθήκη καθώς και από 64 έργα συλλογών, θεσμικών και ιδιωτικών. Η επιλογή έχει σκοπό να προβάλλει είτε την «εμμονική» του ματιά με την οποία παρατηρούσε το περιβάλλον του και το μετουσίωσε εικαστικά είτε να αποκαλύψει άγνωστες πτυχές της καλλιτεχνικής του παραγωγής και τεχνοτροπίας.
Εγκαίνια: Πέμπτη 10 Απριλίου, Ώρα: 19:30
Επιμέλεια: Έφη Αγαθονίκου
Διάρκεια: Απρίλιος – Οκτώβριος 2025
Francisco Goya, Los Caprichos – Μόνιμη Συλλογή
Η σειρά των 80 χαρακτικών με τίτλο Los Caprichos, η οποία ανήκει στις μόνιμες συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, αγοράστηκε μαζί με τις υπόλοιπες χαρακτικές σειρές του Francisco Goya το 1961 από τον τότε διευθυντή Μαρίνο Καλλιγά και είναι η πρώτη -και η μια από τις δύο (μαζί με τις Ταυρομαχίες)- που εκτέθηκαν όσο ο καλλιτέχνης ήταν εν ζωή.
Η ιδιαιτερότητα της παρούσας έκθεσης, η οποία συγκροτείται γύρω από θεματικές ενότητες, έγκειται στη συνοδευτική παρουσίαση, κάτω από τα πρωτότυπα χαρακτικά έργα, των φωτογραφιών όσων από τα προπαρασκευαστικά σχέδια διασώζονται, που στην πλειονότητά τους προέρχονται από το Μουσείο του Prado. Η σύνδεση των χαρακτικών με τα προπαρασκευαστικά τους σχέδια είναι σημαντική καθώς η εξέταση αυτών των σχεδίων μάς αποκαλύπτει συχνά μια νοηματοδότηση που ο Goya έχει τελικά επιλέξει να αποσιωπήσει στην τελική εκδοχή του αντίστοιχου Capricho, κρατώντας ίσως μόνο έναν ελλειπτικό τίτλο.
Η σειρά Los Caprichos, που ο Francisco Goya δημοσιεύει στις αρχές του 1799, αποτελεί ένα έργο-ορόσημο στην καλλιτεχνική του εξέλιξη, καθώς για πρώτη φορά ο επίσημος ζωγράφος της Ισπανικής Αυλής αφήνεται να εκφράσει τον επαναστατικό χαρακτήρα μιας τέχνης ώριμης και απελευθερωμένης από τις δεσμεύσεις των δημόσιων παραγγελιών. Εμφορούμενος από τα πνευματικά και φιλοσοφικά ερείσματα του Διαφωτισμού που πρέσβευε τα ιδανικά της λογικής, της προόδου και της ελευθερίας, ο Goya αντλεί τα θέματά του από την ίδια τη ζωή της εποχής του, εστιάζοντας στις πιο προκλητικές όψεις της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας που τον περιβάλλει, προκειμένου να ασκήσει μια ανελέητη κριτική στις σκοτεινές πλευρές της ισπανικής κοινωνίας του τέλους του 18ου αι. Στηλιτεύει τη ματαιοδοξία και τις υποκριτικές ανθρώπινες σχέσεις, την πορνεία, τη μιζέρια και την αμορφωσιά των απλών ανθρώπων που ζουν σε έναν κόσμο βυθισμένο στις δεισιδαιμονίες και τις μαγικές πρακτικές.
Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ
Ξεναγήσεις από την επιμελήτρια της έκθεσης:
Τετάρτες 9 & 30 Απριλίου στις 18:00 και Σάββατα 5 & 26 Απριλίου στις 16:00.
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ, Σημείο συνάντησης: Είσοδος της έκθεσης ( -2 )
Κρατήσεις: [email protected]
Μέγιστος αριθμός ατόμων: 15 άτομα
Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας
Επιμέλεια: Κατερίνα Ταβαντζή
Διάρκεια: Ιανουάριος – Σεπτέμβριος 2025
Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος
Ένα θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική Τέχνη
Το θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη με τίτλο Η Σαγήνη του Αλλόκοτου που παρουσιάζεται παράλληλα με την έκθεση των 80 χαρακτικών της σειράς Los Caprichos, γνωρίζει επίσης μεγάλη επισκεψιμότητα. Στην ομαδική αυτή έκθεση περιλαμβάνονται έργα δέκα καλλιτεχνών που από διαφορετικές αφετηρίες εναγκαλίζονται και εικονίζουν το αλλόκοτο, το υβριδικό, και το γκροτέσκο.
Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ
Καλλιτέχνες: Άγγελος Αντωνόπουλος, Γιάννης Γαΐτης, Σίλεια Δασκοπούλου, Μαριάννα Ιγνατάκη, Διονύσης Καβαλλιεράτος, Χριστόφορος Κατσαδιώτης, Τάσος Μαντζαβίνος, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Άγγελος Παπαδημητρίου, Φίλιππος Τσιτσόπουλος
Ξενάγηση από τη διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ: Τετάρτη, 30 Απριλίου, Ώρα: 18:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Ενδιάμεσος Χώρος
Διάρκεια: Ιανουάριος – Σεπτέμβριος 2025
Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα
Εκπαιδευτικά Προγράμματα για οικογένειες – Κεντρικό Κτήριο
“Τα Μυστικά των Κουνελιών”
To πασχαλινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα ξεκινήσει με ένα παιχνίδι εξερεύνησης, θα επικεντρωθεί στην προσεκτική παρατήρηση επιλεγμένων εκθεμάτων των μόνιμων συλλογών, θα ακολουθήσει αφήγηση ιστορίας και θα ολοκληρωθεί με εκπαιδευτικό εργαστήριο πασχαλινής θεματογραφίας.
Ημερομηνία: Σάββατο, 12 Απριλίου, Ώρα: 12:00 και Τετάρτη 16 Απριλίου, Ώρα: 17:30
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Μόνιμη Συλλογή
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός ΕΠΜΑΣ
Κρατήσεις: [email protected]
Κόστος Προγράμματος: 8€
Ηλικίες: 4- 6 ετών
“Ο Νυχτερινός Ουρανός της Εθνικής Πινακοθήκης”
Πόσα φεγγάρια χωρούν στο Νυχτερινό Λιμάνι του Νίκου Χατζηκυριάκου Γκίκα; Πού σκορπίζει το απόκοσμο φως του το μισοφέγγαρο του Δανιήλ Γουναρίδη; Εμπνευσμένο από το παιδικό βιβλίο: Ο Φεγγαροσκεπαστής του Éric Puybaret, το πρόγραμμα ο Νυχτερινός Ουρανός της Εθνικής Πινακοθήκης φέρνει τις παγωμένες νύχτες μέσα στις αίθουσες του μουσείου. Μέσα από ένα παιχνίδι αναζήτησης των φάσεων του φεγγαριού, μετράμε τις νύχτες που περνούν πάνω απ’ την πόλη, στους πίνακες που φιλοξενούνται στη μόνιμη έκθεση της συλλογής του μουσείου.
Ημερομηνία: Σάββατο 26 Απριλίου, Ώρα: 12:00
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Χριστίνα Μπότσου, μουσειοπαιδαγωγός ΕΠΜΑΣ Κρατήσεις: [email protected] Κόστος Προγράμματος: 8€
Παιδιά ηλικίας: 6-12 ετών
Ξεναγήσεις για το κοινό – Κεντρικό Κτήριο
“Ανακαλύπτοντας τον τρίτο όροφο των μόνιμων συλλογών”
Σε συνέχεια του κύκλου των θεματικών ξεναγήσεων του μουσείου θα περιηγηθούμε στον 3ο όροφο των μόνιμων συλλογών. Θα ανακαλύψουμε τις νέες τεχνικές, νέα υλικά αλλά και την είσοδο της τεχνολογίας στην καλλιτεχνική δημιουργία από τα τέλη του 20ού αιώνα έως και σήμερα. Θα δούμε πώς οι καλλιτέχνες πλέον φεύγουν από τις δύο διαστάσεις και δημιουργούν χώρους, εγκαταστάσεις άλλοτε σε συνομιλία με την εικαστική παράδοση και άλλοτε με την επιθυμία να δημιουργήσουν μία δική τους καινούργια.
Ημερομηνία: Σάββατο 5 & 12 Απριλίου, Ώρα: 12:00
Χώρος: Κεντρικό Κτήριο ΕΠΜΑΣ – Μόνιμη Συλλογή
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Μαρίνα Τομαζάνη Ιστορικός τέχνης & Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ
Κρατήσεις: [email protected]
Εθνική Γλυπτοθήκη
Ξενάγηση στη μόνιμη έκθεση
Στην Εθνική Γλυπτοθήκη παρουσιάζεται η έκθεση της μόνιμης συλλογής Νεοελληνικής Γλυπτικής, που αποτυπώνει την αρχή και τη εξέλιξή της από τον 19ο έως τις αρχές του 21ού αιώνα. Η Εθνική Γλυπτοθήκη είναι ανοιχτή για το κοινό και τα σχολεία καθημερινά (εκτός Τρίτης) από τις 9.00 έως τις 16.00 ενώ δύο φορές την εβδομάδα, υπάρχει η δυνατότητα ξενάγησης για σχολεία.
Το κοινό μπορεί, επίσης, να γνωρίσει τη μόνιμη έκθεση μέσα από ξεναγήσεις με την επιμελήτρια της συλλογής, Τώνια Γιαννουδάκη
Ημερομηνία: Τετάρτη 2 Απριλίου, Ώρα: 18:00
Σχεδίαση & διεξαγωγή: Τώνια Γιαννουδάκη, επιμελήτρια της συλλογής Νεοελληνικής και Ευρωπαϊκής Γλυπτικής
Εκπαιδευτικά Προγράμματα για οικογένειες
“Στη Φωλιά “
Η συγκεκριμένη βιωματική δράση έχει σκοπό να γίνει η αφορμή για μια αυθεντική συνάντηση του κόσμου των παιδιών με την πολιτιστική μας κληρονομιά και να δημιουργήσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα εκφράσουν νέα συναισθήματα και ευφάνταστα πασχαλινά δημιουργήματα.
Μετά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα ακολουθήσει διαδραστικό παιχνίδι.
Ημερομηνία: Κυριακή 13 Απριλίου, Ώρα: 11:00
Χώρος: Εθνική Γλυπτοθήκη – Μόνιμη Συλλογή
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Φρύνη Καρζή, Μουσειοπαιδαγωγός ΕΠΜΑΣ
Κόστος Προγράμματος: 8€
Κρατήσεις: [email protected]
Παράρτημα ΕΠΜΑΣ – Ναύπλιο
Εικόνες της πόλης του Ναυπλίου μέσα από τα βιβλία του Γιώργου Ρούβαλη
Την Παρασκευή 28 Μαρτίου στις 19.00 στην ΟΙΚΙΑ ΡΟΥΒΑΛΗ-ΡΑΜΙΡΕΖ, δωρεά στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, παρουσιάζονται ασπρόμαυρες φωτογραφίες, μέσα από βιβλία του Γιώργου Ρούβαλη, οι οποίες επαναπροσδιορίζονται και μεταμορφώνονται από ασήμαντα θραύσματα σε εξαιρετικές στιγμές, συλλαμβάνοντας την ποιητική της καθημερινότητας, με αισθητική και κοινωνικό-πολιτιστική αξία.
Οι φωτογραφίες αυτές–μάρτυρες «του πνεύματος του τόπου», σε μια περίοδο ευρύτερων αλλαγών, ενισχύουν το οπλοστάσιο της νοσταλγίας για τοπόσημα του Ναυπλίου με ρομαντική θεώρηση, υιοθετώντας την αισθητική της γραφικότητας και λειτουργώντας ως ένα συμβολικό τοπίο, που εγγράφεται στη συλλογική συνείδηση των κατοίκων της πόλης.
Παράλληλα θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ Μέσω Ναυπλίου με τον Γιώργο Ρούβαλη σε σκηνοθεσία Γιάννη Βουλτσίδη, εξετάζοντας το θέμα της μικροϊστορίας – προφορικότητας σε αστικά περιβάλλοντα. Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με ένα μουσικό πρόγραμμα βασισμένο σε ισπανόφωνους ποιητές, καθώς ο Γιώργος Ρούβαλης ήταν σημαντικός μεταφραστής ισπανόφωνης ποίησης.
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Το Παράρτημα Ναυπλίου υποδέχεται τους επισκέπτες και τον Απρίλιο με ένα πλούσιο πρόγραμμα εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά σχολικής ηλικίας, με αφορμή τις περιοδικές εκθέσεις «Οι Αγωνιστές του ‘21» του Γιάννη Ψυχοπαίδη, «Ο Αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία-1821» και «Μύθοι και Σύμβολα στη Νεοελληνική Τέχνη».
Δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα εδώ
Κουμαντάρειος Πινακοθήκη Σπάρτης – Παράρτημα Εθνικής Πινακοθήκης
Για τον Απρίλιο συνεχίζονται τα εκπαιδευτικά προγράμματα «Καλλιτέχνης απ΄ τον Τόπο σου» (Περιοδική έκθεση Λάκωνες Καλλιτέχνες από τις Συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης), «Στου Όθωνα τα Χρόνια» και «Ψάχνοντας την Άνοιξη στην Πινακοθήκη» (Μόνιμη Έκθεση).
Μουσικές Εικόνες
Συναυλία μαθητών του Μουσικού Σχολείου Σπάρτης στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη
Μια μικρή συναυλία των μαθητών του Μουσικού Σχολείου Σπάρτης στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη. Οι μαθητές επενδύουν με νότες τα έργα της Πινακοθήκης, σε έναν διάλογο μεταξύ ζωγραφικής και μουσικής, συσχετίζοντας εικόνες και μελωδίες από το κλασικό και έντεχνο ρεπερτόριο.
Συμμετέχουν το σύνολο μουσικής Δωματίου «Musica Da Camera», με καθηγήτρια την κ. Μαρία Βελμάχου και το κιθαριστικό σύνολο «Juke Box», με καθηγητή τον κ. Γιώργο Μούχο.
Ημερομηνία: Τετάρτη 2 Απριλίου, Ώρα: 18:00
Χώρος: Κουμαντάρειος Πινακοθήκη Σπάρτης
Σχεδίαση & Διεξαγωγή: Μόνικα Διαμαντή, Ιστορικός Τέχνης-Μουσειολόγος & Επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ, Μαρία Βελμάχου, Καθηγήτρια Πιάνου – Μουσικό Σχολείο Σπάρτης
