Βασικό χαρακτηριστικό του graffiti ήταν το καθεστώς παρανομίας, κάτω από το οποίο εμφανίστηκε, αναπτύχθηκε και επικράτησε στις αστικές, ουσιαστικά, περιοχές. Με το πέρασμα των χρόνων, ωστόσο, αναγνωρίστηκε ως νέα μορφή τέχνης, οπότε περνάει στο χώρο της νομιμότητας και οι άλλοτε βάνδαλοι έγιναν καλλιτέχνες. Κατά συνέπεια, οι «βρωμιές» τους αναγνωρίστηκαν ως έργα τέχνης. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά ορισμένα από αυτά έχουν πουληθεί έναντι σημαντικών χρηματικών ποσών.
Γνήσια και πλαστά έργα του Banksy
Όπως συμβαίνει σε κάθε μορφή τέχνης, έτσι και στο graffiti, με το που τα έργα αναγνωρίστηκαν ως έργα τέχνης, εμφανίστηκε και το φαινόμενο της πλαστογράφησης. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Banksy (ή, αλλιώς, Robert Banks).
Η φήμη του Banksy έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο, ώστε έργα του «ξηλώνονται» προσεκτικά από τους τοίχους, όπου έχουν ζωγραφιστεί, και πωλούνται σε απίστευτες τιμές. Αυτό έχει οδηγήσει ορισμένους να πλαστογραφούν έργα του και να τα πουλάνε στο eBay. Επίσης δεν είναι λίγοι οι ντίλερ έργων τέχνης που πωλούν έργα του Banksy σαν να είναι οι επίσημοι ντίλερ του, ενώ στην πραγματικότητα είναι μόνο ο Steve Lazarides.
Προβλήματα ταυτότητας
Η καθιέρωση του graffiti ως μορφή τέχνης στη συνείδηση του κόσμου και οι συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης έχουν οδηγήσει σε προβληματισμό ως προς την ουσία της νέας (λίγο πολύ) αυτής τέχνης.
Η πρώτη και ίσως σημαντικότερη ερώτηση που τίθεται είναι: κατά πόσον μπορεί κανείς να θεωρηθεί καλλιτέχνης του δρόμου, τη στιγμή που έργα του εκτίθενται σε κάποια γκαλερί ή περιλαμβάνονται στους καταλόγους δημοπρασιών, ή χρησιμοποιούνται για διαφημιστικούς λόγους;
Απάντηση δεν είναι εύκολο να δοθεί. Από τη μια υπάρχουν οι «ανώνυμοι» έφηβοι που φαίνεται να στρέφουν την πλάτη στην αναγνώριση έξω από τα πλαίσια της περιοχής τους και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να συνεχίσουν, θα λέγαμε, την παράδοση του graffiti. Από την άλλη, υπάρχουν και εκείνοι, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες που δίνει η τεχνολογία και επιδιώκουν να βγουν από τα στενά πλαίσια της γειτονιάς τους. Γι’ αυτό και χρησιμοποιούν άλλα μέσα, ακόμα και το Διαδίκτυο, προκειμένου να κατακτήσουν μια ευρύτερη, ίσως και παγκόσμια, αναγνώριση.
Βρετανοί καλλιτέχνες graffiti
Το graffiti εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ. Ωστόσο, δεν άργησε να ταξιδέψει πέρα από τον Ατλαντικό και να προσγειωθεί στο Λονδίνο. Εκεί βρήκε νέο σπίτι και άξιους συνεχιστές των Αμερικανών πρωτοπόρων.
Εine
Χαρακτηριστικό του Eine είναι τα γράμματα, καθώς ζωγραφίζει μεγάλες επιφάνειες με μόνο ένα γράμμα. Ο 48χρονος, σήμερα, καλλιτέχνης του graffiti κατέληξε σε αυτό κατά λάθος. Κάποια φορά επεχείρησε να γράψει το όνομά του αλλά είχε υπολογίσει λάθος και δεν του έφτανε ο χώρος. Ωστόσο, στη συνέχεια συνειδητοποίησε ότι τα γράμματα αυτά δημιουργούν απορίες στον κόσμο τόσο ως προς τον δημιουργό όσο και ως προς το τι σημαίνει.
Ως προς το αν η τέχνη του είναι ή όχι βανδαλισμός ο Eine υποστηρίζει ότι δεν είναι. Ωστόσο, συνεχίζει, δεν έχει κανένα πρόβλημα, αν κανείς τη χαρακτηρίσει ως τέτοια. «Βρίσκεται τόσο μακριά από τον πραγματικό βανδαλισμό, ώστε μου αρέσει».
D*face
Ο D*face είναι αυτό που θα λέγαμε «κλασικός καλλιτέχνης του δρόμου». Ξεκίνησε με χαρακτήρες επηρεασμένους από τα καρτούν του Disney. Τα σχέδια αυτά τα τύπωνε σε πόστερ ή σε αυτοκόλλητα. Ωστόσο, σήμερα, δημιουργεί πιο περίπλοκα σχέδια, όπου συνδυάζει γοτθικές νεκροκεφαλές με εικόνες από τον Τσε Γκεβάρα και τη Βασίλισσα της Αγγλίας.
Πέρα από αυτά, ωστόσο, ο D*face έχει δημιουργήσει και μια σειρά εκτυπώσεων πάνω σε χαρτονομίσματα, τα οποία και κυκλοφόρησε, καθώς και γλυπτό από πάγο. Σχετικά με αυτό είπε ότι από κάποια άποψη αποτελεί μορφή τέχνης του δρόμου, με την έννοια ότι είναι εκτεθειμένο στον καιρό και με το πέρασμα του χρόνου μεταβάλλεται μέχρι που εξαφανίζεται.
ID
Εδώ δεν πρόκειται για έναν καλλιτέχνη, αλλά για ολόκληρη ομάδα. Αποτελείται από περίπου 11 μέλη. Καθένα από αυτά τα μέλη είναι από μόνο του γνωστός καλλιτέχνης του graffiti, ενώ ως ομάδα δημιουργούν ιδιαίτερα εντυπωσιακές τοιχογραφίες.
Αναφερόμενος στη διαφορά μεταξύ graffiti και τέχνης του δρόμου, ένα μέλος των ID, o Tizer One, λέει είναι σαν το ράγκμπι και το ποδόσφαιρο («football» – διακρίνεται από το δικό μας ποδόσφαιρο που ονομάζεται «soccer»). «Και τα δύο παίζονται στο ίδιο γήπεδο, αλλά είναι εντελώς διαφορετικά παιχνίδια». Η φήμη τους έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα, ώστε τους ανατέθηκε να δουλέψουν στο μεγαλύτερο τοίχο στη Μ. Βρετανία, πάνω από το Kilburn High Road.
Adam Neate
O Adam Neate είναι ένας διαφορετικός καλλιτέχνης, καθώς δουλεύει τόσο στο δρόμο όσο και σε έργα για γκαλερί. Αυτά όχι μόνο δεν διαχωρίζονται αλλά συνδέονται άρρηκτα, καθώς ο Neate γεμίζει τους δρόμους του Λονδίνου με «προσχέδια», τα οποία στη συνέχεια αναπτύσσει στις δουλειές του για γκαλερί.
Σχετικά με τη ζωγραφική του, ο Neate λέει ότι θεωρεί την ανθρώπινη μορφή τον πιο λογικό τρόπο για την έκφραση συναισθημάτων. Έτσι, αν και τα πρόσωπα των χαρακτήρων του είναι ασαφή, δεν συμβαίνει το ίδιο με το σώμα, διότι ο Adam Neate χρησιμοποιεί πολύ τη γλώσσα του σώματος.
Η επιτυχία του είναι τόσο μεγάλη, ώστε γίνονται ουρές για να αγοραστούν έργα του. Μάλιστα λέγεται ότι ορισμένα από τα μεγάλα έργα του έχουν φτάσει τις 75.000 λίρες.
