Του Βασίλη Ταλαμαγκα
Τα τελευταία χρόνια, η οικονομική πίεση που νιώθουν οι πολίτες εντείνεται, κυρίως λόγω των πολιτικών που εφαρμόζονται από τις τράπεζες. Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα είναι η «ασυλία» των τραπεζών, οι συνεχείς αυξήσεις στις τραπεζικές συναλλαγές και ο «αναβαλλόμενος φόρος», που έχουν προκαλέσει μεγάλη οργή στους πολίτες. Αυτά τα φαινόμενα ενισχύουν το αίσθημα αδικίας και την απογοήτευση των πολιτών, οι οποίοι βλέπουν την οικονομική τους κατάσταση να χειροτερεύει, ενώ οι τραπεζικοί κολοσσοί παραμένουν αλώβητοι.
Οι τράπεζες, έχοντας αναλάβει κεντρικό ρόλο στην οικονομία, φαίνεται να απολαμβάνουν ένα είδος ασυλίας. Αυτή η «ασυλία» δεν αφορά μόνο την έλλειψη ελέγχου στις δραστηριότητές τους, αλλά και την προστασία τους από την αυστηρή κρατική εποπτεία. Ειδικά μετά την οικονομική κρίση, οι τράπεζες επωφελήθηκαν από κρατικές ενισχύσεις, εξασφαλίζοντας τη συνέχιση της λειτουργίας τους χωρίς να υποστούν σοβαρές συνέπειες για τις κακοδιαχειρίσεις τους. Από την άλλη, οι πολίτες, που επωμίστηκαν το βάρος των οικονομικών παρεμβάσεων, βλέπουν τις τράπεζες να διατηρούν την ισχύ τους χωρίς να προσφέρουν αντίστοιχα ανταλλάγματα για την κοινωνία.
Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε μεγάλη δυσαρέσκεια, αφού οι πολίτες αντιλαμβάνονται την ανισότητα στον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι τράπεζες και τα νοικοκυριά. Αν και οι τράπεζες είναι οι βασικοί πυλώνες της οικονομίας, πολλές φορές οι πολίτες αισθάνονται ότι λειτουργούν εις βάρος τους, με αδιαφανείς διαδικασίες και συνεχώς αυξανόμενα κόστη.
Αντιμέτωποι με τη συνεχιζόμενη οικονομική πίεση, οι πολίτες βλέπουν με απογοήτευση τα «τεχνάσματα» με τις χρεώσεις στις τραπεζικές συναλλαγές. Η εικόνα αυτή εντείνει την αίσθηση ότι οι τράπεζες εκμεταλλεύονται την ανάγκη των πολιτών για πρόσβαση στις βασικές τραπεζικές υπηρεσίες.
Η καθημερινότητα των πολιτών γεμίζει με μικρές, αλλά συνεχείς επιβαρύνσεις που αθροιστικά οδηγούν σε σημαντική μείωση της αγοραστικής τους δύναμης. Όπως υποστηρίζουν οι επικριτές της σημερινής λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, οι τράπεζες συνεχίζουν –έμμεσα- να αυξάνουν τα κόστη, χωρίς να βελτιώνουν ουσιαστικά τις υπηρεσίες τους. Αντιθέτως, οι υπηρεσίες γίνονται ολοένα και πιο απομακρυσμένες και δύσκολα προσβάσιμες, ενώ οι πολιτικοί και οικονομικοί φορείς παραμένουν αδρανείς απέναντι στις απαιτήσεις των πολιτών για δικαιότερη μεταχείριση.
Ένα άλλο φαινόμενο που προκαλεί έντονες αντιδράσεις είναι ο λεγόμενος «αναβαλλόμενος φόρος». Πρόκειται για μια φορολογική ρύθμιση που επιτρέπει στις τράπεζες και σε άλλες επιχειρήσεις να καθυστερούν την καταβολή φόρων σε επόμενα έτη, σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η ρευστότητα τους. Παρά την φαινομενική θετικότητα αυτής της πρακτικής για τις επιχειρήσεις, οι πολίτες θεωρούν ότι αυτή η ρύθμιση δημιουργεί ανισότητες, αφού τα δημόσια έσοδα μειώνονται και οι πολίτες καλούνται να καλύψουν το κενό μέσω αυξημένων φόρων και επιβαρύνσεων.
Και αυτή η αναβολή της φορολογικής υποχρέωσης ενισχύει την οργή των πολιτών, καθώς αναγνωρίζουν ότι οι μεγάλες εταιρείες, περιλαμβανομένων των τραπεζών, δεν πληρώνουν το μερίδιο των φόρων που τους αναλογεί, σε αντίθεση με τους μικρομεσαίους και τους απλούς πολίτες
Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα οι πολίτες απαιτούν μεταρρυθμίσεις που θα εξασφαλίσουν ότι το τραπεζικό σύστημα θα εξυπηρετεί πραγματικά το δημόσιο συμφέρον και θα λειτουργεί με γνώμονα την κοινωνική ευημερία και όχι μόνο τα συμφέροντα των μετοχων τους και μονο . Και αυτόν τον τομέα η κυβέρνηση απέτυχε να τον ελέγξει .
