Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) είναι ίσως το πιο αμφιλεγόμενο ζήτημα που αναμένεται να απασχολήσει την ΕΕ τους επόμενους μήνες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζεται για ένα σφοδρό πολιτικό «πόλεμο» το φθινόπωρο, καθώς οι χώρες μέλη ετοιμάζονται για την εφαρμογή του νέου πλαισίου που θα επηρεάσει τον αγροτικό τομέα για την επόμενη επταετία. Η ΚΑΠ, που αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς μηχανισμούς χρηματοδότησης της ΕΕ, καθορίζει τη στήριξη για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές, αλλά και τις κατευθύνσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα.
Οι προτάσεις της Κομισιόν για τη νέα ΚΑΠ φέρνουν στην επιφάνεια αντιφάσεις και συγκρούσεις, που σχετίζονται κυρίως με τη διαχείριση των χρηματοδοτήσεων και τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Η βασική πρόκληση έγκειται στην ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της παραγωγής και της ανάγκης για περισσότερο βιώσιμη γεωργία, καθώς και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροτικού τομέα απέναντι στις κλιματικές αλλαγές.
Η σύγκρουση αφορά τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη και το πώς οι πόροι θα κατανέμονται μεταξύ των κρατών μελών. Η ΕΕ προσπαθεί να ενισχύσει τις πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, ενώ παράλληλα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι αγρότες δεν θα υποστούν οικονομική πίεση.
Επιπλέον, το νέο πλαίσιο της ΚΑΠ αναμένεται να περιορίσει τις άμεσες επιδοτήσεις, ενισχύοντας περισσότερο τη χρηματοδότηση για πράσινες και βιώσιμες πρακτικές. Ο στόχος είναι να συνδυαστεί η παραγωγή με την προστασία του περιβάλλοντος και την υγεία των καταναλωτών. Ωστόσο, οι αντιδράσεις από τις χώρες με μεγάλες αγροτικές παραδόσεις, όπως η Γαλλία και η Πολωνία, είναι έντονες, καθώς οι εν λόγω προτάσεις απειλούν την παραδοσιακή τους γεωργία.
Επιπρόσθετα, υπάρχει έντονη ανησυχία για το αν τα κονδύλια θα επαρκέσουν για να καλύψουν τις ανάγκες των αγροτών και αν οι μικρότεροι αγρότες θα μπορέσουν να ανταγωνιστούν τους μεγαλύτερους παραγωγούς σε ένα τέτοιο περιβάλλον εντεινόμενου ανταγωνισμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο , ύψους σχεδόν 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ (ή 1,26% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της ΕΕ κατά μέσο όρο μεταξύ 2028 και 2034).
Τα κονδύλια που προβλέπονται για την Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι σημαντικά λιγότερα από αυτά του τρέχοντος προϋπολογισμού, καθώς η Κομισιόν προτείνει να διατεθούν λιγότερα από 300 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι στους αγρότες της ΕΕ θα αναλογούν περίπου 86 δισ. ευρώ λιγότερα. Προσαρμοσμένος στις πραγματικές τιμές του 2025, αυτό αντιπροσωπεύει μείωση περίπου 30%.
Η μάχη για τη νέα ΚΑΠ θα είναι σφοδρή και αναμένεται να συνεχιστεί για αρκετούς μήνες, με τις χώρες της ΕΕ να προσπαθούν να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους και να βρουν λύσεις που να ικανοποιούν τόσο τις ανάγκες των παραγωγών όσο και τις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Οι διαβουλεύσεις και οι διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν το φθινόπωρο θα κρίνουν την τελική μορφή της ΚΑΠ και τη μελλοντική κατεύθυνση της ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής.
