Πόσοι συμπολίτες μας ζουν χωρίς στέγη στην Αθήνα; Και, κυρίως, πώς μπορεί ο Δήμος να συμβάλλει ουσιαστικά και αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος; Με αυτά τα δύο ερωτήματα ως οδηγό, ο Δήμος Αθηναίων προχώρησε στην καταγραφή των ατόμων που διαβιούν σε συνθήκες αστεγίας – για πρώτη φορά μετά την απογραφή του 2018.
Περισσότεροι από 230 εθελοντές και εθελόντριες βγήκαν τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου στους δρόμους της πόλης, όπου συναντήθηκαν με το πιο ευάλωτο κομμάτι της.
Tα στοιχεία για τους αστέγους που διαβιούν στον δρόμο εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων, συγκεντρώθηκαν με την επιστημονική ευθύνη της ομάδας έρευνας του Παντείου Πανεπιστημίου (Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής) που είχε την εποπτεία καταγραφής αστέγων σε έξι μεγάλες πόλεις της Ελλάδας το 2018 και τη συμμετοχή της ομάδας Street Work του ΚΥΑΔΑ, καθώς και δεκάδων οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών. Αμέσως μετά, πραγματοποιήθηκε καταγραφή των αστέγων που διαμένουν σε δομές προσωρινής φιλοξενίας.
Ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, δήλωσε: «Στον Δήμο Αθηναίων, κανείς δεν είναι αόρατος. Κανείς δε μένει στο περιθώριο. Ύστερα από επτά χρόνια, καταγράφουμε ξανά την αστεγία στην πόλη μας. Δίνουμε πρόσωπο και φωνή στους ανθρώπους που ζουν χωρίς στέγη γιατί μόνο έτσι μπορούμε να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε αποτελεσματικές πολιτικές στήριξης. Με τη συνεργασία του Street Work του ΚΥΑΔΑ, του Παντείου Πανεπιστημίου, εκατοντάδων εθελοντών και της Κοινωνίας των Πολιτών, κάνουμε πράξη τη δέσμευσή μας για μια Αθήνα που βλέπει, ακούει και φροντίζει όλους τους ανθρώπους της».
H Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ισότητας, Μαρία Στρατηγάκη, τόνισε: «Για πρώτη φορά θα έχουμε την αποτύπωση της αστεγίας με επιστημονικά δεδομένα, συγκρίσιμα με τις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Είναι σταθερή επιδίωξή μας να δημιουργήσουμε μόνιμο μηχανισμό καταγραφής τον ποσοτικών και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της αστεγίας. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε αποτελεσματικές πολιτικές για τη στέγαση στην Αθήνα. Ευχαριστούμε όσους και όσες μας βοήθησαν στην προσπάθεια αυτή».
Το έργο εντάσσεται σε ένα πανευρωπαϊκό σχέδιο καταμέτρησης και έρευνας των χαρακτηριστικών της αστεγίας σε 35 πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πληθυσμό άνω των 200.000 κατοίκων και συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο KU Leuven. Στόχος είναι η εφαρμογή μιας κοινής ευρωπαϊκής μεθοδολογίας καταγραφής των αστέγων, ώστε να δημιουργηθούν αξιόπιστοι μηχανισμοί παρακολούθησης των προβλημάτων της αστεγίας και να σχεδιάζονται στοχευμένες και αποτελεσματικές πολιτικές σε τοπικό επίπεδο.
Η δράση καταγραφής υποστηρίχθηκε έμπρακτα με τη δωρεά γιλέκων για τους εθελοντές και τις εθελόντριες, καθώς και survival kits για τους αστέγους, από το Kind Things, ένα κοινωφελές ίδρυμα αφοσιωμένο στην ανάδειξη ενός πιο συμπονετικού, βιώσιμου και αρμονικού κόσμου.
1.400 άτομα εξυπηρετούνται από την Ομάδα «Street Work» του ΚΥΑΔΑ
Η διεπιστημονική ομάδα του Street Work του ΚΥΑΔΑ παρέχει υπηρεσίες σε όσους και όσες διαβιούν στον δρόμο. Αυτή τη στιγμή εξυπηρετούνται περίπου 1.400 ενεργά άτομα. Λιγότερα από τα μισά ανήκουν στην ομάδα των λεγόμενων «rough sleepers», δηλαδή ατόμων που κοιμούνται στον δρόμο ή σε ακατάλληλα μέρη για διαβίωση. Οι υπόλοιποι μένουν σε σπίτια που δεν καλύπτουν τις βασικές ανάγκες, φιλοξενούνται από μέλη της οικογένειας ή φίλους, κ.λπ..
Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025 έχουν πραγματοποιηθεί 4.353 παρεμβάσεις της ομάδας – πεζή ή με οχήματα και έχουν παρασχεθεί σχεδόν 8.650 υπηρεσίες (λήψη κοινωνικού/ιατρικού ιστορικού, παροχή άμεσης φροντίδας ή/και παραπομπή-συνοδεία στις κατάλληλες δομές, ψυχοκοινωνική στήριξη, ένταξη σε στεγαστικά πλαίσια, κ.ά.). Κατά τη διάρκεια των εννέα μηνών, 48 άτομα εντάχθηκαν σε στεγαστικές δομές του Δήμου και περισσότερα από 330 παραπέμφθηκαν σε στεγαστικές δομές άλλων φορέων και οργανώσεων.
200 άτομα φιλοξενούνται στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων
Σύμπλεγμα τριών πολυκατοικιών στην πλατεία Βάθη όπου λειτουργεί ένα Ανοικτό Κέντρο Ημέρας, ένα Υπνωτήριο και δύο Ξενώνες. Το Ανοικτό Κέντρο Ημέρας εξυπηρετεί καθημερινά περισσότερα από 150 άτομα τα οποία δεν είναι ενταγμένα σε κάποια στεγαστική δομή και μέσω του ΑΚΗΑ έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες (μπάνιο, γεύμα) και σε ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Στις στεγαστικές δομές του Πολυδύναμου φιλοξενούνται κάθε ημέρα 200 άτομα για μια μεταβατική περίοδο 6+6 μηνών κατά τη διάρκεια της οποίας ακολουθούν ατομικό σχέδιο δράσης προκειμένου να μπορέσουν να αποχωρήσουν από το Πολυδύναμο και να μπορέσουν να ζήσουν αυτόνομα.
46 νοικοκυριά στο Πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για Αστέγους»
Ο Δήμος Αθηναίων συμμετέχει στην υλοποίηση του προγράμματος που χρηματοδοτεί το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Στον νέο κύκλο, έχει εγκριθεί χρηματοδότηση για 46 νοικοκυριά στον Δήμο Αθηναίων. Συνολικά 58 άτομα (46 ενήλικες και 12 ανήλικα) ωφελούνται από το πρόγραμμα, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν νοικιάσει ήδη σπίτια και βρίσκονται σε διαδικασία εύρεσης εργασίας.
Γιώργος Μανουσακάκης
