Μετά την ορκωμοσία του νέου Προέδρου στις ΗΠΑ, η Βιομηχανία Πετρελαίου καλείται να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις προκειμένου να παρέχει παραδοσιακά αποτελεσματικές πηγές οικονομικής ανάπτυξης σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν διάφορα συμφέροντα, αλλά και προσπαθούν να τοποθετηθούν στο σωστό «σημείο». Ωστόσο, οι υπάρχουσες ισορροπίες φαίνεται να αμφισβητούνται με πολλούς τρόπους, ενώ οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις για οποιαδήποτε οικονομία. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και έχοντας περάσει από τις διάφορες αλλαγές στη Βιομηχανία Πετρελαίου τα τελευταία 40 χρόνια, λόγω διακυμάνσεων στην τιμή του πετρελαίου, σκέφτηκα να μοιραστώ μια σύντομη αλλά πιθανή ανάλυση των «γεγονότων» που μπορεί να φέρουν πιο απαιτητικό περιβάλλον εκτός από το τεχνικό, που επικεντρώνεται στην αύξηση της βελτίωσης άντλησης Πετρελαίου.
Ο Πρόεδρος Τραμπ είναι πολύ πιθανό να πιέσει τον ΟΠΕΚ να μειώσει απότομα τις τιμές του πετρελαίου προκειμένου να αναγκάσει τον Πούτιν να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία. Ο ειδικός απεσταλμένος Keith Kellogg, έχοντας κατά νου τον ίδιο στόχο, υποστήριξε τις τελευταίες κυρώσεις κατά του πετρελαίου. Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι είναι έτοιμη για ακόμη πιο σκληρά μέτρα για να το πετύχει. Θεωρούνται τότε οι κυρώσεις του πρώην Προέδρου του Μπάιντεν για το ρωσικό πετρέλαιο: Πολιτική στρατηγική ή οικονομικό λάθος;
Λοιπόν, τι πρέπει να κάνετε – να μειώσετε τις τιμές ή να τις οδηγήσετε στον ουρανό;
Είναι οι ΗΠΑ έτοιμες για 5 $ ανά γαλόνι;
Και τι σχέση έχει αυτό με την Ουκρανία; Ο πρώην Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε δηλώσει: «Δεν πρόκειται να χαθώ ή να αδιαφορήσω». Οι πρόσφατες εξελίξεις το επιβεβαιώνουν, με την κυβέρνησή του να επιβάλλει σαρωτικές κυρώσεις στον πετρελαϊκό τομέα της Ρωσίας, επηρεάζοντας τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας και την πολιτική των ΗΠΑ.
«Σήμερα, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανέλαβε σαρωτικά μέτρα για να εκπληρώσει τη δέσμευση της G7 για μείωση των ρωσικών εσόδων από την ενέργεια, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού δύο μεγάλων ρωσικών παραγωγών πετρελαίου. Οι σημερινές ενέργειες επιβάλλουν επίσης κυρώσεις σε έναν άνευ προηγουμένου αριθμό πλοίων που μεταφέρουν πετρέλαιο, πολλά από τα οποία ανήκουν στον «σκιώδη στόλο», αδιαφανείς εμπόρους ρωσικού πετρελαίου, παρόχους υπηρεσιών πετρελαιοειδών με έδρα τη Ρωσία και Ρώσους ενεργειακούς αξιωματούχους». αναφέρεται σε Δελτίο Τύπου του υπουργείου Οικονομικών.
Η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν είχε δηλώσει τότε ότι «Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναλαμβάνουν σαρωτικά μέτρα κατά της βασικής πηγής εσόδων της Ρωσίας για τη χρηματοδότηση του βάναυσου και παράνομου Πολέμου κατά της Ουκρανίας», χαρακτηρίζοντας τις κυρώσεις ως ηθική και στρατηγική αναγκαιότητα.
Αυτές οι κυρώσεις έχουν πολύ ευρύτερες επιπτώσεις, όχι μόνο για τη Ρωσία αλλά και για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι κυρώσεις στον πετρελαϊκό τομέα της Ρωσίας θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σημαντικό έλλειμμα εφοδιασμού, δεδομένου ότι οι παραγωγοί της Μέσης Ανατολής δεν διαθέτουν αυτήν τη στιγμή την ικανότητα να αντισταθμίσουν την απώλεια των ρωσικών εξαγωγών. Οι παγκόσμιες υπηρεσίες ενέργειας και οι Τράπεζες προέβλεψαν πλεόνασμα 0,8 MMBD στην αγορά πετρελαίου το 2025, με τις τιμές του Brent κατά μέσο όρο στα 71 δολάρια/βαρέλι. Η πλήρης διακοπή των ρωσικών εξαγωγών θαλάσσιου πετρελαίου (5 MMPD) θα δημιουργούσε σημαντικό έλλειμμα, ωθώντας τις τιμές του πετρελαίου να εκτοξευθούν στα 160 $/βαρέλι.
Russian crude oil maritime exports by country of destination, MMPD
Marine exports of petroleum products from Russia, MMPD
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Bank of America, ιστορικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι μια ανισορροπία 100.000 bpd αυξάνει τις τιμές κατά 1,5 δολάρια σε 2 δολάρια/βαρέλι. Για παράδειγμα, το 2022, μια πτώση 1,5 mbpd αύξησε τις τιμές του πετρελαίου στα 120 $/βαρέλι. Στα 158 $/βαρέλι Brent, η φορολογητέα τιμή εξαγωγής της Ρωσίας θα μπορούσε να φτάσει τα 156 $/βαρέλι, υπερβαίνοντας κατά πολύ τα 65,9 $/βαρέλι του σχεδίου προϋπολογισμού του 2025. Με αυτό, τα έσοδα του προϋπολογισμού της Ρωσίας θα μπορούσαν να αυξηθούν στα 88,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2025. Αυτοί οι υπολογισμοί υπογραμμίζουν ένα σοβαρό σφάλμα στον σχεδιασμό των κυρώσεων: ενώ στοχεύουν στην οικονομική αποδυνάμωση της Ρωσίας, διατρέχουν τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης των παγκόσμιων αγορών ενέργειας, οδηγώντας ενδεχομένως σε αποτελέσματα που υπονομεύουν άμεσα τον επιδιωκόμενο σκοπό τους.
Ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει δικαιολογήσει αυτά τα μέτρα ως απαραίτητα για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας, το χρονοδιάγραμμα υποδηλώνει μια δυνητικά εσκεμμένη προσπάθεια δημιουργίας επιπλοκών. Καθώς κάθε επιδείνωση των οικονομικών πιέσεων στους καταναλωτές θα γίνει πιο έντονα αισθητή κατά τη διάρκεια της θητείας της νέας διοίκησης.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε δυνατά να μετατρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε ενεργειακή υπερδύναμη, μειώνοντας τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και αξιοποιώντας τη φθηνή ενέργεια για να πιέσει τους αντιπάλους. Μια προσέγγιση πολύ διαφορετική από την κυβέρνηση Μπάιντεν, που επικεντρώνεται στην ενεργειακή κυριαρχία και όχι στους οικονομικούς περιορισμούς. Επιπλέον, λίγες μέρες πριν ανακοινώσει τις νέες κυρώσεις, η κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε απαγόρευση γεωτρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά μήκος των ακτών του Ατλαντικού και του Ειρηνικού, μια κίνηση που πολλοί επικρίθηκαν ως επιζήμια για την οικονομία των ΗΠΑ και ένας Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε να ανακαλέσει αμέσως.
Η αύξηση του κόστους των καυσίμων θα ασκούσε άμεση πίεση στα νοικοκυριά, η σχεδόν τέλεια συσχέτιση μεταξύ των τιμών του πετρελαίου και του κόστους της βενζίνης διασφαλίζει ότι οποιαδήποτε αύξηση της τιμής θα γίνει αισθητή, διαβρώνοντας την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και περιπλέκοντας τις προσπάθειες του Τραμπ να εκπληρώσει τις προεκλογικές υποσχέσεις.
Historical gasoline prices in the U.S. $/gallon
Cost structure of gasoline in the U.S. at WTI price of $153 per barrel
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης Μπάιντεν αφορούσαν τόσο την εσωτερική πολιτική όσο και τη διεθνή πολιτική. Εφαρμόζοντας μέτρα που είναι δύσκολο να αντιστραφούν και πιθανόν να αυξήσουν το ενεργειακό κόστος, ο Μπάιντεν φάνηκε να μπλέκει τότε την επερχόμενη κυβέρνηση σε έναν κόμπο οικονομικών και πολιτικών προκλήσεων. Οι τελικές ενέργειες των κυβερνήσεων Μπάιντεν αντικατοπτρίζουν μια υπολογισμένη προσέγγιση για τη διαμόρφωση του αφηγηματικού και του πολιτικού τοπίου για τον διάδοχό του, μια προσέγγιση που διασφαλίζει ότι ο Μπάιντεν παραμένει μακριά από το «άγνωστο ή αδιάφορο».
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεσμεύτηκε δυνατά να μετατρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε ενεργειακή υπερδύναμη, μειώνοντας τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και αξιοποιώντας τη φθηνή ενέργεια για να πιέσει τους αντιπάλους. Μια προσέγγιση πολύ διαφορετική από την κυβέρνηση Μπάιντεν, που επικεντρώνεται στην ενεργειακή κυριαρχία και όχι στους οικονομικούς περιορισμούς. Επιπλέον, λίγες μέρες πριν ανακοινώσει τις νέες κυρώσεις, η κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε απαγόρευση γεωτρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά μήκος των ακτών του Ατλαντικού και του Ειρηνικού, μια κίνηση που πολλοί επικρίθηκαν ως επιζήμια για την οικονομία των ΗΠΑ και ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε να ανακαλέσει αμέσως. Η αύξηση του κόστους των καυσίμων θα ασκούσε άμεση πίεση στα νοικοκυριά, η σχεδόν τέλεια συσχέτιση μεταξύ των τιμών του πετρελαίου και του κόστους της βενζίνης διασφαλίζει ότι οποιαδήποτε αύξηση της τιμής θα γίνει αισθητή, διαβρώνοντας την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και περιπλέκοντας τις προσπάθειες του Τραμπ να εκπληρώσει τις προεκλογικές υποσχέσεις. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης Μπάιντεν αφορούσαν τόσο την εσωτερική πολιτική όσο και τη διεθνή πολιτική. Εφαρμόζοντας μέτρα που είναι δύσκολο να αντιστραφούν και πιθανόν να αυξήσουν το ενεργειακό κόστος, ο Μπάιντεν φάνηκε να εμπλέκει τότε την επερχόμενη κυβέρνηση σε έναν κόμπο οικονομικών και πολιτικών προκλήσεων. Οι τελικές ενέργειες των κυβερνήσεων Μπάιντεν αντικατοπτρίζουν μια υπολογισμένη προσέγγιση για τη διαμόρφωση του αφηγηματικού και του πολιτικού τοπίου για τον διάδοχό του, μια προσέγγιση που διασφαλίζει ότι ο Μπάιντεν παραμένει μακριά από το «άγνωστο ή αδιάφορο». Μια σκόπιμη μακροπρόθεσμη συρραφή, που έστησε ο αποχωρήσας Μπάιντεν εναντίον του Τραμπ.
ΥΓ Η Κίνα είναι αναπόφευκτα ο τελικός ωφελημένος όλων των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Το Πεκίνο έχει ήδη αποκτήσει προνομιακή πρόσβαση σε ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο με σημαντική έκπτωση. Την Κίνα σίγουρα δεν θα την πείραζε να οδηγήσουμε όλες τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας στον κινεζικό αγωγό. Ακόμη και μια απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου, εάν επιτευχθεί, θα ωφελούσε πρωτίστως το Πεκίνο – τον μεγαλύτερο εισαγωγέα πετρελαίου. Για να μην αναφέρουμε την οπλοποίηση του δολαρίου για σκοπούς κυρώσεων, και πάλι κυρίως προς όφελος του κινεζικού γουάν.
Σαν να μην έφτανε το DeepSeek… Ή “Make China great again!”
Κώστας Παπακωνσταντίνου, Managing Director at GEORESOURCES TECHNOLOGY SA
