Μετά από 16 ώρες ερευνών τα σωστικά συνεργεία εντόπισαν τα συντρίμμια του ελικοπτέρου που μετέφερε τον Εμπραχίμ Ραΐσι, τον Αμίραμπντολαχιάν και άλλους αξιωματούχους από το Αζερμπαϊτζάν στο Ιράν. Ο θάνατος τους κατά την συντριβή επιβεβαιώθηκε,
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες το ελικόπτερο, αμερικανικής κατασκευής του 1979 φαίνεται να προσέκρουσε σε βουνοκορφή και να τυλίχτηκε στις φλόγες. Στην περιοχή επικρατούσε κακοκαιρία, με πυκνή ομίχλη, γεγονός που δυσκόλεψε και το έργο των διασωστών. Στις έρευνες βοήθησαν και ομάδες διασωστών από την Τουρκία και την ΕΕ.
Στο Ιράν, πολίτες θρηνούν, ενώ ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ αλλά και το υπουργικό συμβούλιο σπεύδουν να καθησυχάσουν το κόσμο πως δεν θα διαταραχθεί η διακυβέρνηση της χώρας. Αντικαταστάτης του Ραΐσι προσωρινά θα είναι ο έως τώρα αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μοχάμαντ Μοχμπέρ.
«Ο πρόεδρος του ιρανικού λαού που εργάστηκε σκληρά και αδιάκοπα και δεν έκανε τίποτε άλλο από το να υπηρετήσει το λαό με στόχο την πρόοδο, κράτησε την υπόσχεσή του και θυσιάστηκε για το Έθνος» αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργικού Συμβουλίου.
Συλλυπητήρια από τους συμμάχους του Ιράν
Οι σύμμαχοι του Ιράν ήταν οι πρώτοι που έσπευσαν να εκφράσουν τα συλλυπητήριά τους για το θάνατο του Ραΐσι. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον χαρακτήρισε αδερφό του και εξέφρασε την στήριξή του στο Ιράν.
Ο Λίβανος κήρυξε τριήμερο πένθος, ενώ η Χεζμπολά και τα υπόλοιπα μέλη του Άξονα της Αντίστασης μιλούν για μεγάλη απώλεια ενός σημαντικού συμμάχου τους.
«Οι ηγέτες αυτοί στήριξαν το νόμιμο αγώνα του λαού μας εναντίον των σιωνιστών και παρείχαν πολύτιμη βοήθεια στην αντίσταση των Παλαιστινίων» σημειώνεται σε ανακοίνωση της Χαμάς.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πουτιν αλλά και ο υπουργός εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έκαναν λόγο για ένα πραγματικό φίλο της Ρωσίας. «(Ο πρόεδρος) εξέφρασε τα βαθιά του συλλυπητήρια για την αεροπορική τραγωδία που στέρησε τη ζωή στην ηγεσία της χώρας» επισημαίνει ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
Σε μία από τις πρώτες αντιδράσεις ισραηλινών, αξιωματούχος που διατηρεί την ανωνυμία του, έσπευσε να δηλώσει πως το Ισραήλ δεν έχει καμία ανάμειξη σε ότι συνέβη.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις εσκεμμένης ενέργειας, αναφέρει ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία Τσακ Σούμερ, επικαλούμενος αξιωματούχους της υπηρεσίας πληροφοριών των ΗΠΑ.
Συλλυπητήρια εξέφρασε η ηγεσία της ΕΕ αλλά και η Γαλλία, ενώ Ιρανοί εξόριστοι συγκεντρώθηκαν έξω από την πρεσβεία του Ιράν στο Λονδίνο για να πανηγυρίσουν το θάνατο του Ραΐσι.
Σε κρίσιμο σταυροδρόμι το Ιράν
Ο πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσι ήταν ο δεύτερος τη τάξει της ιρανικής πολιτικής εξουσίας και εκλεκτός του Ανώτατου Ηγέτη της χώρας Αγιατολάχ Αλι Χαμενεϊ, τον οποίο αναμενόταν και να διαδεχτεί.
Το κενό ανοίγει το δρόμο της διαδοχής για το γιο του Χαμενέι, Μοζτάμπα. Ο σκληροπυρηνικός κληρικός που κατάφερε να γίνει πρόεδρος, ο Ραϊσι ενεπλάκη στην πολιτική μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979 και ανέβηκε σταδιακά τα σκαλιά της ιεραρχίας, έχοντας διατελέσει μεταξύ άλλων επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας της χώρας και μέλος της συνέλευσης των σοφών που επιλέγουν τον Ανώτατο Ηγέτη.
Ανήλθε στην προεδρία το 2021, σε μια εκλογική αναμέτρηση από την οποία είχαν αποκλειστεί οι περισσότεροι μετριοπαθείς και μεταρρυθμιστές υποψήφιοι και από την οποία απείχε μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων.
Έκτοτε εξέφραζε σταθερά την ιδεολογία της σκληροπυρηνικής ελίτ, υιοθετώντας μια οξεία αντι-δυτική ρητορική και προβάλλοντας την ανεξαρτησία της Τεχεράνης κόντρα στις διεθνείς κυρώσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα.
«Η απόκτηση πυρηνικών όπλων δεν ανήκει στο δόγμα μας./Αλλά η χρήση της πυρηνικής τεχνολογίας στη γεωργία, τη βιομηχανία, τον πετρελαϊκό τομέα και πολλούς ακόμη τομείς της οικονομίας ήταν και σίγουρα θα είναι στην ατζέντα μας» έλεγε ο εκλιπών πρόεδρος Εμπραχίμ Ραΐσι.
«Το Κοράνι δεν καίγεται ποτέ. Το Κοράνι είναι αιώνιο» υπογράμμιζε στον ΟΗΕ.
Η προεδρία του στιγματίστηκε από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που σάρωσαν η χώρα το 2022 μετά το θάνατο τη Μαχσά Αμινί, και την αιματηρή καταστολή τους ενώ για τους Ιρανούς διαφωνούντες το όνομά του είναι συνώνυμο των μαζικών εκτελέσεων μαρξιστών και αριστερών το 1988, όταν εκείνος ήταν εισαγγελέας του Επαναστατικού Δικαστηρίου της Τεχεράνης.
«Η Δύση νομίζει ότι το Ιράν είναι σαν τις άλλες χώρες που μπορεί να ενδίδουν στους ταραξίες. Εμείς εδώ έχουμε μορφωμένους άνδρες και γυναίκες. Οι φοιτητές δε θα επιτρέψουν στους διαδηλωτές να κάνουν ό,τι θέλουν» είχε πει ακόμη.
Ο θάνατος του Ραϊσι έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο για το Ιράν εν μέσω του πολέμου στη Γάζα και με τον έως τώρα σκιώδη πόλεμο Ιράν-Ισραήλ να έρχεται για πρώτη φορά στο φως.
«Εάν το σιωνιστικό καθεστώς κάνει την παραμικρή κίνηση γγια να παραβιάσει το έδαφός μας και να βλάψει τα εθνικά συμφέροντα της Ισλαμικής Δημοκρατίας, θα πρέπειε να ξέρει ότι θα αντιμετωπίσει μια σκληρή απάντηση» έλεγε ο Ραΐσι.
Η μετάβαση στην επόμενη μέρα έρχεται με τον Μοχάμαντ Μοχμπέρ, τον πρώτο αντι-πρόεδρο που αναλαμβάνει χρέη προέδρου και την διεξαγωγή εκλογών εντός 50 ημερών.
Ο 68χρονος πρώην τραπεζίτης ανήκει επίσης στο στενό περιβάλλον του Χαμανέι και υπήρξε ο θεματοφύλακας των οικονομικών συμφερόντων του Ανώτατου Ηγέτη ως επικεφαλής fund και οργανώσεων διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων του κράτους.
Εσωτερικές έριδες, ίντριγκες και παρασκήνιο μετά τον θάνατο του Ραΐσι
Στο Ιράν πρέπει στις αρχές Ιουλίου να διεξαχθούν οι πρόωρες εκλογές. Σημειώνεται πως ο πρόεδρος στη θεοκρατία του Ιράν είναι ένα σημαντικό πρόσωπο, αφού είναι ο δεύτερος στην ιεραρχία.
Μπορεί να μην παίρνει τις σημαντικές αποφάσεις γιατί αυτό το κάνει ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης, ο Χαμενεΐ. Είναι αυτός όμως που εφαρμόζει αυτές τις αποφάσεις και είναι ουσιαστικά ο αποδιοπομπαίος τράγος για αντιλαϊκές αποφάσεις.
Σημειώνεται πως ακουγόταν το όνομα του γιου του Χαμενεΐ για τη θέση του ίδιου του Χαμενεΐ, για ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη, επειδή όντως ακουγόταν ως διάδοχος του Χαμενεΐ.
Στο Ιράν γίνονται προετοιμασίες γι’ αυτό το ενδεχόμενο, επειδή είναι 85 ετών, η κατάσταση της υγείας του δεν είναι καλή.
Υπάρχουν όμως εντός των συντηρητικών στο Ιράν και εκείνοι που δεν τον θέλουν γιατί θεωρούν ότι το να βάλουν τον γιο του τωρινού ανώτατου ηγέτη δεν συνάδει με τις αρχές της ισλαμικής επανάστασης.
Επιμέλεια βίντεο – ΕΡΤNews: Ζέτα Κονταξή, Λήδα Παπαδοπούλου, Παντελής Γκόνος
www.ertnews.gr
